گیاه رزماری
بوته//آفتاب دوست

گیاه رزماری

نور: آفتاب دوست

دما: مقاوم به سرما

نیاز آبی: متوسط

سرعت رشد: بالا

مشخصات گل: رنگ آبی، زمان گلدهی تابستان

رنگ برگ: سبز

تکثیر: از طریق قلمه

ارتفاع از سطح خاک: 70 سانتی متر

رزماری :

رزماری یکی از گیاهان دارویی شگفت‌انگیزی است که هم گیاه زینتیِ زیبایی است هم ادویه‌ای همه‌کاره برای آشپزی. نام لاتینش، رزمارینوس اوفیسینالیس، به معنای «شبنم دریا» است و رزماری در ارتباط تنگاتنگی با آشپزی مناطق مدیترانه‌ای است.

نام گیاه‌شناختی: رزمارینوس اوفیسینالیس

نام رایج: رزماری

نوع گیاه: گیاه دارویی، گیاه همیشه‌سبز چندساله

اندازه‌ی گیاه بالغ: ۹۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر ارتفاع و پهنا

میزان نوردهی: نور مستقیم آفتاب

نوع خاک: ماسه‌ای

pH: ۵ تا ۸

زمان شکوفه‌دهی: از اواسط دی تا اواسط خرداد (وقتی به عنوان گیاه چندساله پرورش داده می‌شود)؛ اواخر بهار، تابستان (وقتی در گلدان پرورش داده می‌شود)

رنگ گل‌ها: آبی، سفید، و صورتی

منطقه‌ی بومی: مدیترانه‌ای

نحوه پرورش گیاه رزماری :

سه عامل اساسی برای پرورش رزماری عبارت است از آفتاب، آبیاری و گردش هوای مناسب. اگر در منطقه‌ای بدون یخ‌بندان زندگی می‌کنید، می‌توانید رزماری را در باغچه هم بکارید و بته‌ای سرسبز و پرپشت داشته باشید. در آب و هوای سرد و زمستانی، رزماری را می‌توان به عنوان گیاه یک‌سالانه پرورش داد یا در گلدانی نگه داشت که درست قبل از اولین یخ‌بندان به فضای بسته منتقل می‌کنید.

جهت آبیاری مناسب و منظم گیاهان خود می توانید از طراحی سیستم آبیاری در مشهد که توسط شرکت فراتیماس ارائه می شود بهره مند شوید.

نور :

برای شاداب نگه داشتن رزماری، هر روز ۶ تا ۸ ساعت با آفتاب مستقیم به آن نوردهی کنید. وقتی در فضای بسته آن را پرورش می‌دهید آن را رو به پنجره جنوبی قرار دهید تا در معرض آفتاب باشد، اما نگذارید زیاد داغ شود.

خاک :

رزماری را در خاک ماسه‌ای که به‌خوبی زهکشی شده پرورش دهید. این گیاه بومی کوهپایه‌های صخره‌ای مدیترانه است و اگر ریشه‌هایش در رطوبت بماند، پوسیده خواهند ‌شد.

آب :

به گیاه رزماری زمانی آب دهید که خاک آن کاملاً خشک است. مراقب باشید که به گیاه بیش از حد آب ندهید و از نمناک نگه داشتن خاک اجتناب کنید (به‌خصوص زمانی که گیاه را در گلدان پرورش می‌دهید)، چون این موضوع باعث پوسیدگی ریشه می‌شود.

دما و رطوبت :

در فضای باز، رزماری تحمل دمای زیاد و طیف وسیعی از رطوبت را دارد. اکثر گونه‌ها فقط تا دمای 1- درجه سانتیگراد مقاوم‌اند. وقتی دما پایین‌تر از 1- درجه سانتیگراد شود، گیاه رزماری باید زمستان را در فضای بسته سپری کند. در این صورت، گلدان‌های سفالی انتخاب بسیار خوبی برای آن است. فقط در طول تابستان مطمئن شوید که گیاه کاملاً خشک نشود و نسوزد.

کود :

رزماری نیاز به مواد مغذی کودی زیادی ندارد، اما کوددهی در بهار آن را مهیای شروعی عالی برای فصل می‌سازد. محلول‌پاشی روی برگ‌های رزماری باعث می‌شود تا دائماً شاداب به نظر برسد.

همان طور که می دانید کودها انواع بسیار گوناگونی دارند؛ متخصصان طراحی چمن در مشهد مجموعه فراتیماس با درنظر گرفتن درصد عناصر به کار رفته در کودها، مقادیر و میزان آن ها را برای شما محاسبه می کنند.

زمان مناسب برای کاشت رزماری :

بهترین زمان برای کاشت و شروع نگهداری از رزماری در اوایل بهار و زمانی است که سرمای زمستان به پایان رسیده باشد. اگر می‌خواهید رزماری را درون خانه و در گلدان بکارید می‌توانید این کار را در هر زمانی از سال انجام دهید چون فضای داخل خانه دمای مناسب را دارد.

محل مناسب برای کاشت رزماری :

این گیاه به محیطی نورگیر نیاز دارد و خاکی می‌خواهد که زهکشی بسیار خوبی داشته باشد. همچنی بهتر است هیچ گیاه یا درخت بلندتری در اطراف این گیاه نباشد تا سایه آن باعث آسیب به رشد رزماری نشود. رزماری را می‌توانید هم در گلدان و هم در باغچه بکارید، تنها چیزی که برای نگهداری از این گیاه مهم است تامین نور کافی و خاک سبک است.

تکثیر رزماری از روش قلمه :

این روش ارزان‌ترین و موثرترین روش تکثیر در طول نگهداری از رزماری است. گیاهی که از طریق قلمه زدن تکثیر می‌شود شاخه‌های بیشتری دارد و پرپشت‌تر خواهد بود. بهترین زمان برای این کار نیز در بهار و تابستان است. برای تکثیر رزماری از طریق قلمه اقدامات زیر را انجام دهید:

چند سانتی‌متر (بین 15 تا 20 سانتی‌متر) از یک ساقه سالم را برش بزنید. سعی کنید ساقه‌ای انتخاب کنید که چوب آن نرم باشد.

برگ‌های قسمت پایینی ساقه را جدا کنید و حداقل پنج برگ را در بالای ساقه باقی بگذارید.

انتهای ساقه را در محلول ریشه‌زا قرار دهید و سپس آن را در گلدانی با خاک مرطوب بکارید.

گلدان را در محلی گرم و نورگیر قرار دهید که نور غیرمستقیم به آن برسد. هر روز خاک گیاه را مرطوب کنید و اجازه ندهید که خاک گلدان خشک شود.

بعد از حدود 2 الی 3 هفته قلمه شما باید ریشه داده باشد. این مساله را می‌توانید با کشیدن آرام ساقه به بیرون امتحان کنید. اگر ساقه مقاومت کرد یعنی ریشه‌های گیاه شکل گرفته است. ناگفته نماند اینکار اگر با احتیاط انجام نشود، ممکن است گیاه‌تان از بین برود، درنتیجه برای حصول اطمینان از شکل گرفتن ریشه بهتر است به رشد گیاه دقت کنید، اگر نشانه‌هایی از رشد جدید بود به این معناست که ریشه شکل گرفته است.

بیشتر بدانید : فضای سبز ویلا در مشهد

تکثیر رزماری از روش بذر :

گرفتن بذر از گیاه رزماری کار ساده‌ای نیست. معمولا هم این بذرها به خوبی و قدرت گیاه مادر رشد نمی‌کنند. بااین‌حال اگر دوست دارید گیاه جدیدی با بذرهای گیاه قبلی داشته باشید بهتر است این کار را با چند بذر مختلف انجام دهید. کاشت بذرها باید سه ماه قبل از پایان زمستان و یخبندان انجام شود. برای تکثیر رزماری از طریق بذر باید اقدامات زیر را انجام دهید

  • بذرها را در یک سینی مناسب که با خاک مناسب و مرطوب پوشانده شده، بچینید
  • روی سینی یک پوشش پلاستیکی بکشید تا رطوبت و گرما هدر نرود. سپس بعد از مدتی رطوبت خاک را بررسی کنید، اگر خشک شده بود دوباره آن را مرطوب کنید
  • در ادامه سینی را روی سطحی گرم قرار دهید، سطحی که دمایی بین 25 الی 30 درجه سانتی‌گراد داشته باشد
  • به محض اینکه اولین نشانه‌های جوانه زدن را دیدید پوشش پلاستیکی را بردارید و سینی را به محیطی نورگیر منتقل کنید
  • هر زمان جوانه‌های شما به حدود 7 الی 8 سانتی‌متر رسیدند می‌توانید هر کدام از جوانه‌ها را به طور جداگانه به گلدان منتقل و از آن‌ها نگهداری کنید.

نگهداری در گلدان و تعویض گلدان :

اگر رزماری را در گلدان پرورش می‌دهید، بعد از سپری شدن خطرات یخ‌بندان، گلدان‌ها را به فضای باز برگردانید. مانند اکثر گیاهان گلدانی، خاک گلدان رزماری با آب دادن و رشد ریشه ضعیف می‌شود. حداقل یک بار در سال گلدان را عوض کنید. بهار بهترین زمان برای تعویض گلدان رزماری‌تان است، اما صرف‌نظر از اینکه چه زمانی از سال این کار را انجام می‌دهید رزماری باید سالم باشد.

وقتی گیاه رزماری رشد قابل توجهی می‌کند یا به نظر می‌رسد که به آن آب کافی نمی‌رسد، گلدانش برای آن کوچک است و باید به گلدانی بزرگ‌تر منتقل شود. اگر می‌خواهید اندازه گیاه رزماری‌تان را حفظ کنید، ۴ تا ۷ سانتی‌متر از ریشه‌های کف و اطراف گردی ریشه را حرس کنید و دوباره گیاه را در همان گلدان بکارید.

هرس رزماری :

بعد از پایان گل‌دهی می‌توانید رزماری خود را هرس کنید تا شکل و اندازه بهتری داشته باشد. موقع هرس کردن یادتان باشد که هیچ‌وقت بیش از یک سوم گیاه را هرس نکنید، چون هرس کردن بیش‌ازحد رزماری باعث وارد شدن استرس به گیاه و در نتیجه ضعیف و آسیب‌پذیری آن خواهد شد

گونه‌های رزماری :

اگر رزماری را برای آشپزی کشت می‌کنید، گونه‌های میس جسوپ، توسان بلو، یا اسپایس آیلند را در نظر داشته باشید که همگی از انتخاب‌های عالی برای آشپزی‌اند. این‌ها گیاهان بزرگی‌اند که اگر در باغچه کشت شوند تا ارتفاع ۱۲۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر رشد می‌کنند. این گونه‌ها برگ‌های پهنی دارند که بسیار معطرند و بعد از پخته یا خشک شدن طعمشان را حفظ می‌کنند.

اگر رزماری را در گلدان پرورش می‌دهید، بلوبوی بوته‌ای کوچک از رزماری با برگ‌هایی به نسبت کوچک است که به صورت انبوه رشد می‌کند. گلدن‌رین گونه‌ای دیگر است که متراکم و کوچک باقی می‌ماند. شاخ و برگ جدیدش شبنم تولید می‌کنند و لکه‌های زرد روشنی دارد که به سبز تیره تبدیل می‌شود.

بیماری و آفات رزماری :

بزرگترین مشکل پرورش رزماری در فضای بسته کنترل صحیح میزان رطوبت است. رطوبت بالا و گردش هوای ضعیف معمولاً باعث کپک پودری روی گیاه رزماری می‌شود. کپک پودری یک قارچ پودریِ سفید است که اگر هوای اطراف مرطوب باشد و چرخش هوای کافی وجود نداشته باشد امکان رشد می‌یابد. از سوی دیگر، رطوبت خیلی کم برگ‌ها را خشک می‌کند و باعث از بین رفتن سریع گیاه می‌شود.

***کپک پودری سریعاً رزماری را از بین نمی‌برد، بلکه گیاه را ضعیف می‌کند***

رزماری مستعد بیماری نیست، اما در مدت زمان نگهداری از رزماری رطوبت بیش‌ازحد و گردش هوای کم می‌تواند باعث حضور آفاتی مثل شپشک آردی روی این گیاه شود. این آفت خودش را به صورت یک لایه سفید رنگ مثل آرد نشان می‌دهد. شپشک آردی معمولا خودش باعث مرگ گیاه نمی‌شود، اما می‌تواند گیاه را ضعیف کند تا در برابر سایر بیماری‌ها آسیب‌پذیر شود. علاوه‌بر شپشک آردی، کنه تارعنکبوتی و شته نیز می‌تواند به این گیاه حمله کند

بخوانید : طراحی فضای سبز در مشهد