گیاه ختمی

گیاه ختمی با نام علمی (Althaea rosea) گیاهی چندساله از خانواده پنیرک (Malvaceae) است که به دلیل گلهای زیبا و رنگارنگ آن در باغ ها و پارک ها کشت می شود.جز گیاهان مناسب برای کاشت در خاک های گرم می باشد. این گیاه بومی چین، شمال اروپا، خاورمیانه، مدیترانه و آسیای مرکزی می باشد و به طور گسترده ای در مناطق معتدل جهان یافت می شود. دربررسی صورت گرفته بر این گیاه نتایج نشان داده است که اندام هوایی و ریشه این گیاه توانایی پالایش کنندگی فلزسنگین مس را داشته است.

گیاهشناسی:

گیاهی دائمی است ولی مانند گیاهان دو ساله کشت و کار می شود. رقم های پاکوتاه و پابلند داشته که ارتفاع انواع پابلند آن گاهی به 2 متر یا بیشتر می رسد. برگ ها تخم مرغی شکل با لبه های دندانه دار و به رنگ سبز براق است که به شکل پی در پی و متناوب بر روی شاخه ها روییده اند. کاسه گل در این گیاه فرمی استکانی شکل دارد گل ها به صورت خوشه ای در انتهای ساقه تشکیل می شود. دارای رقم های کم پر و پر پر است. از نظر رنگ گل دارای رقم های قرمز، صورتی، زرد،سفید و بنفش تیره مایل به سیاه است.

نیازهای محیطی:

خاک:

برای ایجاد گل های درشت، خاک حاصلخیز با زهکشی خوب نیاز دارد ولی خاک های بسیار ضعیف و سنگریزه دار را هم تحمل می کند. بهترین ترکیب خاک برای این گیاه لوم و پیت می باشد.

رقم هایی که زیاد مرتفع می شوند گاهی نیاز به قیم دارند و نباید در محل های بادخیز کشت شوند.

نور:

 گل ختمی چینی به نور کامل آفتاب احتیاج دارد. در صورت کمبود نور برگ ها رنگ پریده می شوند.

آبیاری:

نیاز به آبیاری روزانه دارد. آبیاری بیش از حد در تابستان سبب ریزش برگ های سبز می شود.

در چند ساله ها پس از پایان گلدهی در پاییز بهتر است ساقه ها قطع شود که در بهار سال بعد ساقه های جوان از محل طوقه خارج شده و زودتر از سال پیش گل بدهد.

کوددهی: در بهار و تابستان با ظهور گل ها با کودهای مخصوص گیاهان زینتی هر دو هفته یک بار کوددهی انجام شود.

روش تکثیر:

بذر: بذر آن درشت بوده و به راحتی می تواند به صورت مستقیم کشت شود. اگر نشا آن تهیه شود در مرحله 4 برگی منتقل می شود. کاشت بذر در اواخر بهار انجام می شود و در پاییز یا بهار بعد به محل اصلی منتقل می شود که انتقال در پاییز بهتر است.

قلمه: شاخساره جوان به طول 10-5/7 سانتی مر در بستر شنی می تواند ریشه دار شود.

آفات و بیماری ها:

گیاه مورد علاقه مرغ مگس خوار می باشد و در برابر بیماری پوسیدگی ریشه بسیار حساس می باشد.برای کنترل شته می توان از آب با فشار زیاد استفاده کرد. همچنین شاخ و برگ حساس به زنگ، لکه برگی و سیاه است. کنه های عنکبوتی و سوسک ژاپنی نیز می تواند مشکل ایجاد کند.

خواص دارویی:

از گل ها و ریشه های ختمی برای درمان التهاب کلیه ها و رحم استفاده می شود. دانه های ختمی مدر هستند. ﻋﺼﺎره اﺗﺎﻧﻮلی و آبی 70 درﺻﺪ گیاه ﺧتمی از تشکیل سنگ در مجاری ادراری جلوگیری می کند. ﻋﺼﺎره اﺗﺎﻧﻮلی ﺧتمی داراي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ کاﻫﺶ دﻫﻨﺪه ﻗﻨﺪ ﺧﻮن اﺳﺖ. قسمت‌های مختلف این گیاه از جمله گلبرگ‌ها، برگ، ریشه و ساقه خواص دارویی متفاوتی دارند. بیشترین کاربرد ختمی برای درمان مشکلات تنفسی و برونشیت است. می‌توان عصاره ریشه و ساقه ختمی را برای درمان سوختگی‌ها و زخم‌های پوستی استفاده کرد و درمانی موثر برای کاهش قرمزی و سوزش ناشی از اگزماست

 نویسنده:فاطمه رضائی(کارشناس گیاهان زینتی)